Shumë të mitur shkojnë më thellë në rrugën e krimit, pasi kalojnë një pjese të jetës së tyre në burgje. Për t’i shpëtuar ata, në Kodin penal janë bërë ndryshime. Shumica e fëmijëve që kanë probleme me ligjin janë përsëritës pasi një pjesë të eksperiencës e marrin ne burg, aty ku në fakt duhet të rehabilitohen.
Historia e Kristi Pines i arrestuar që fëmijë për vjedhje me dhune, por që më pas përfundoi në vrasës me pagesë per grupin e Admir Tafilit, është rasti tipik se si burgosja i kriminalizon ata që janë ende të mitur.
Në institutin e Kavajës statistikat tregojnë se shumica e atyre që sillen këtu për t’u rehabilituar janë përsëritës.
Aktualisht 350 të mitur në të gjithë vendin janë nën shërbim prove për shkelje të ligjit, që nga drejtimi i mjetit deri tek vjedhjet dhe plagosjet. Por ndërsa implikimi i fëmijëve në ngjarje kriminale vazhdon prej vitesh të jetë në të njëjtit nivel shqetësuese, Kodi Penal për të miturit që ka hyrë në fuqi prej dy muajsh ofron mundësi për riintegrtimin e kësaj grupmoshe.
Dy mundësitë që u ofrohen të miturve dhe që çmohen si risi janë shmangia nga përgjegjësia penale, e cila parashikon pushim të hetimit dhe zgjidhja e konflikteve me ndërmjetësim. Gjyqtarë, prokurorë e ndërmjetësues që do të merren me të miturit janë duke u trajtuar për risitë e këtij Kodi, ndërkohë që një sherr masiv mes adoleshenteve në një shkolle në Tiranë është zgjidhur pikërisht me ndërmjetësim.
“Kemi marrëveshjen për mbrojtjen e të dhënave personale. Kemi pasur një rast në një shkollë të mesme. Disa nxënës janë grindur. ka pasur një vepër penale, por duke qenë s’i kap ky Kod Penal, ekemi zgjidhur konfliktin”, shprehet Drita Avdyli, kryetare e Dhomës Kombëtare të Ndërmjetësimit.
E konsideruar si drejtësi restauruese. Çfarë mundësish të tjera ofron ndërmjetësimi, në mënyrë që të miturit të kuptojnë përgjegjësitë e tyre atëherë kur shkelin ligjin?
“Kjo është edhe një shkallë lehtësimi për të miturit. Sepse nuk do i ndjekë gjatë gjithë jetës Certifikata e gjendjes gjyqësore për veprën penale”, shprehet Drita Avdyli.