Shumë njerëz, duke përfshirë shtetas të huaj, dynden në qendrat urbane të Zvicrës, sepse atje janë punët më të paguara. Por ky trend tani po përjeton një përmbysje shqetësuese
Shumica e njerëzve në Zvicër jetojnë në qytete dhe zona të afërta përreth tyre.
Ndryshe nga qendrat e mëdha urbane në shumë vende të tjera, ku ka shumë krim dhe varfëri të dukshme, qytetet zvicerane janë përgjithësisht të sigurta, tërheqëse, kanë një infrastrukturë të mirë – duke përfshirë një rrjet të shkëlqyer transporti publik – dhe ofrojnë shumë mundësi ekonomike, shkruan The Local, përcjell albinfo.ch.
Në fakt, Cyrihu dhe Gjeneva renditen lart në mesin e qyteteve ‘më të jetueshme’ në botë në Indeksin Global të Jetesueshmërisë 2022. Të dy qytetet morën pikët kryesore në të gjitha kategoritë, me notat më të larta të dhëna për kujdesin shëndetësor (100), të ndjekur nga infrastruktura (96.4) dhe stabiliteti (95). Bazeli dhe Lozana gjithashtu shënuan rezultate të larta në sondazhet ndërkombëtare.
Megjithatë, pavarësisht tërheqjes së tyre, një prirje e re po zhvillohet: më shumë njerëz po largohen nga qytetet dhe po shpërngulen në fshat, përcjell tutje albinfo.ch.
Pse po ndodh kjo?
Faji për këtë është mungesa në rritje e banesave të përballueshme dhe rritja e qirave në qiell.
“Klasa e mesme nuk mund të përballojë më të jetojë në qytet,” tha Nicola Hilti, studiues në Universitetin e Shkencave të Aplikuara në St. Gallen. “Ky është veçanërisht rasti në Cyrih, Zug, Gjenevë dhe Bazel.”
Sipas një raporti në SonntagsZeitung, rreth 1 milion qiramarrës në Zvicër vuajnë të ashtuquajturën ‘barrë qiraje’ – që do të thotë se ata paguajnë shumë qira në raport me të ardhurat e tyre.
Ky kombinim i banesave të pakta dhe qirave të larta po largon një numër në rritje familjesh të klasës së mesme nga qytetet dhe në fshat, ku qiratë janë, të paktën tani për tani, më të ulëta.
Ky është veçanërisht rasti kur vijnë fëmijët dhe nevoja për akomodime më të mëdha bëhet më urgjente. “Kjo është kur shumë familje të klasës së mesme e gjejnë veten të shkatërruar,” tha Hilti, e cila intervistoi shumë nga familjet që po largoheshin për studimin e saj. “Ata largohen ose në një zonë më të lirë ose krejtësisht jashtë qytetit,” shtoi ajo.
Megjithatë, nëse ky eksod vazhdon, mund të ketë një ndikim negativ në ekonomi, thonë ekspertët. “Qytetet tona lulëzojnë nga diversiteti dhe ndërveprimi”, tha sociologia urbane Barbara Emmenegger. “Nëse klasa e mesme largohet, një pjesë e ekonomisë do të shembet. Dyqanet dhe restorantet e përshtatura për këtë grup popullsie do të zhduken.”
Dhe zhvendosja drejt fshatit nuk do të përfitojë as zonat rurale. “Nëse njerëzit nuk mund të përballojnë më të jetojnë në qytet dhe të lëvizin në fshat, trafiku rrugor ka të ngjarë të shpërthejë,” vuri në dukje ajo. Gjithashtu, rajonet rurale mund të mos ofrojnë strehim më të lirë për shumë më gjatë.
“Zvicra po shkon drejt një mungese banesash të përmasave të paprecedentë,” tha Fredy Hasenmaile, ekspert i pasurive të paluajtshme në Credit Suisse. “Në qendrat urbane banesat janë tashmë shumë të pakta. Problemi nuk ka arritur ende në fshat, por është vetëm çështje kohe.”
Si mund të zgjidhet ky problem?
Zgjidhja më logjike është ndërtimi i më shumë banesave në dhe pranë qendrave urbane dhe mbajtja e qirave nga rritja e lart. Ndërkohë që zyrtarët e zgjedhur e pranojnë se situata në tregun e banesave është kritike dhe po propozojnë mënyra të ndryshme për të zbutur problemin, asgjë nuk po ndodh aktualisht përsa i përket masave konkrete. Pritet që banesat dhe qiratë të jenë në qendër të disa diskutimeve intensive në Parlament, ndoshta në fund të këtij viti. Ndërkohë, Shoqata Zvicerane e Qiramarrësve ka shtyrë zyrtarët e zgjedhur që të vendosin masa për kontrollin e qirasë, ndaj kjo çështje është padyshim në agjendën politike.