Rreziku më i madh për të gjithë botën në vitin 2024? “The Economist” nuk ka dyshime: Donald Trump. E përjavshmja britanike pretendon se një mandat i dytë hipotetik i Donaldit në krye të Shteteve të Bashkuara do të nxiste Vladimir Putinin dhe Xi Jinping të konsideronin demokracinë amerikane jofunksionale dhe, në përgjithësi, do të përfaqësonte “kërcënimin më të madh” për SHBA-në.
Një fatkeqësi, me pak fjalë, nga e cila do të varej fati i planetit.”Një mandat i dytë i Trump do të ishte një kthesë ndryshe nga i pari”, shkroi “The Economist”, duke kujtuar se “fati i botës” do të varet nga fletëvotimet e “dhjetëra mijëra votuesve në vetëm një pjesë të vogël shtetesh” në SHBA, në zgjedhjet presidenciale të vitit 2024.
Rreziku
“Kina dhe miqtë e saj”, shtoi gazeta në udhëzuesin e saj vjetor World Ahead do të gëzoheshin për dëshmitë se demokracia amerikane është jofunksionale” dhe Pekini “mund të bëjë llogaritë e gabuara për Tajvanin, me pasoja katastrofike”. Në frontin e Rusisë, megjithatë, kreu i Kremlinit “do të kishte një nxitje për të vazhduar luftën në Ukrainë dhe për të eliminuar ish-vendet sovjetike si Moldavia apo shtetet baltike”. Në çdo rast, përveç pasojave të politikës së jashtme të një rizgjedhjeje hipotetike të manjatit, “kërcënimi më i madh” që përfaqëson Trump është për vendin e tij. “Autoriteti moral i Shteteve të Bashkuara do të binte sepse Amerika do ta ketë votuar për të pavarësisht se e di më të keqen. Ndërsa ai do të ndjekë armiqtë e tij, Trump do të bëjë luftë kundër çdo institucioni që i pengon, duke përfshirë gjykatat dhe Departamentin e Drejtësisë”, shkruan më tej “The Economist”.
Zgjedhjet presidenciale
Në të gjithë këtë, Trump dominon zgjedhjet paraprake republikane dhe problemet ligjore që e kanë përfshirë atë nuk kanë bërë gjë tjetër veçse kanë rigjallëruar apelin e tij elektoral. Disa sondazhe tregojnë se ai përpara Joe Biden në shtetet e pavendosura.Në një sondazh, të cituar nga “New York Times”, 59% e votuesve thanë se i besonin atij në ekonomi, krahasuar me vetëm 37% të të anketuarve që thanë se i besonin Bidenit.Për dekada, demokratët janë mbështetur gjithashtu në mbështetjen e votuesve afrikanë dhe hispanikë, por një numër i konsiderueshëm i tyre po e braktisin partinë. Projeksionet e “The Economist” janë shqetësuese: “Nëse Trump shkel mbi procesin e rregullt ligjor dhe të drejtat civile në Shtetet e Bashkuara, diplomatët e tij nuk do të ishin në gjendje t’i shpallnin ato jashtë vendit. Jugu Global do të gjente konfirmim në dyshimin se Amerika bën thirrje për të bërë atë që është e drejta është në të vërtetë vetëm hipokrizi.”
Politikat e Trump
Trump ndryshoi politikën tregtare të SHBA-së ndërsa ishte në detyrë, duke nisur luftëra tregtare me Kinën dhe rivalët e tjerë, si dhe kundër aleatëve si BE-ja dhe Japonia – dhe mund ta bëjë këtë përsëri. Në gusht, ai propozoi një tarifë të përgjithshme prej 10 përqind për importet.
Një presidencë e Trump me siguri do të ngrinte pyetje në lidhje me të ardhmen e ndihmës ekonomike dhe të sigurisë së SHBA-së për aleatët dhe partnerët vendimtarë të SHBA-së, si dhe të ardhmen e NATO-s. Pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia, Biden ka nxitur forcimin e aleancës transatlantike. Por Trump ka kërcënuar se do të tërheqë SHBA-në nga NATO – dhe të paktën do të ringjallë shtytjet e tij agresive për shpenzime të reja të mbrojtjes nga anëtarët e tjerë. Po ashtu, Trump është zotuar për një goditje të re masive ndaj imigracionit
Klithma e alarmit
Manjati duket më i vendosur se kurrë.“Çdo aktivist që dyshon sadopak në vendosmërinë e Presidentit Trump po bën një gabim drastik”, tha ndihmësi i tijStephen Miller.Një mandat i dytë i Trump, përsëri sipas të përjavshmes britanike, do të përfaqësonte një kufi edhe më të madh se i pari.
Fitorja e manjatit do të “konfirmonte instinktet e tij më shkatërruese në lidhje me pushtetin”, ndërsa planet e tij do të hasnin më pak rezistencë. “Zgjedhjet do të vendosen nga dhjetëra mijëra votues në vetëm një grusht shtetesh. Në vitin 2024 fati i botës do të varet nga fletët e tyre të votimit”: kjo është “klithma e alarmit” të ngritur nga “The Economist”. /Elmas Bogdani