Ditën e djeshme, delegacionet nga Ukraina dhe Rusia u takuan ballë për ballë në Stamboll. Sipas Turqisë, ky ishte rundi me më së shumti përparim deri më tani në procesin e paqes. Diçka e rëndësishme lëvizi. Kërkesat e Ukrainës nga njëra anë dhe lëvizjet e fundit ruse në fushë e vërtetojnë këtë.
Kievi kërkon të hyjë në BE për të hequr dorë nga NATO , nga ana tjetër Rusia, ka nisur ditën e djeshme një tërheqje të pjesshme nga kryeqyteti ukrainas , gjë që deklaron se nuk ka asgjë kundër anëtarësimit të vendit në Bashkimi Evropian. Pasi të firmoset armëpushimi, do të ketë një takim mes Vladimir Putinit dhe Zelenskyt
Propozimet e Ukrainës
Ndër propozimet me shkrim të paraqitura në Stamboll nga qeveria e Kievit, padyshim spikat ai që lidhet me neutralitetin e vendit. Domethënë, Ukraina zyrtarisht merr përsipër të mos anëtarësohet në NATO. Një hyrje e Ukrainës në Aleancën Atlantike ishte frika kryesore e Rusisë.
Në këtë pikë janë bërë hapa të rëndësishëm përpara. Ditët e fundit, vetë Erdogan foli për një kompromis të ngushtë. Sigurisht që ajo e neutralitetit është sakrifica më pak kërkuese për Kievin, sado e zbutur nga dëshira për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian: “Ne nuk do të jemi pjesë e NATO-s, por ata nuk mund të na pengojnë të vazhdojmë procesin e anëtarësimit në BE”, deklaruan kryenegociatorët.
Nga Moska u bë e ditur se nuk kanë asgjë kundër kësaj: “Asnjë kundërshtim ndaj dëshirës së Kievit për t’u anëtarësuar në Bashkimin Evropian”, thuhet në një nga deklaratat e fundit të lëshuara nga Ministria e Jashtme. Në këmbim të neutralitetit, Ukraina kërkoi formimin e një grupi të reagimit të shpejtë .
Kjo do të thotë, një grup vendesh të afta për të reaguar ndaj çdo agresioni të ardhshëm kundër Kievit brenda 24 orëve. Një garanci për sigurinë e dikujt, pra, për të zëvendësuar ombrellën e munguar të NATO-s. Ky grup duhet të përfshijë vendet e Aleancës Atlantike, anëtarë të përhershëm të Këshillit të Sigurimit të OKB-së (SHBA, Mbretëria e Bashkuar dhe Franca), plus Poloninë, Kanadanë, Turqinë, Izraelin dhe Italinë.
Edhe në këtë drejtim mund të arrihet një kompromis. Megjithatë, ekziston një faktor i panjohur i përfaqësuar nga referendumi për të cilin qeveria e Kievit dëshiron të paraqesë një marrëveshje të mundshme për neutralitetin. Për më tepër, nëse një marrëveshje nuk është aq larg në këtë pikë, nuk mungojnë dallimet për të tjerat.
Në fakt, Ukraina po bën presion për ruajtjen e integritetit të saj territorial dhe për këtë arsye për të shmangur ndryshimin e kufijve. Ndoshta mund të ketë një kompromis për njohjen e aneksimit rus të Krimesë, por në Donbass dhe në territoret e pushtuara ushtarakisht nga Moska në luftën që filloi më 24 shkurt, distancat mes palëve mund të jenë ende shumë të largëta.
Lëvizjet e Moskës
Dy zyrtarë të lartë amerikanë thanë se Rusia ka filluar të tërheqë disa forca rreth kryeqytetit ukrainas, sipas spikerit të CNN, Jim Sciutto. Ata thanë se SHBA-të po e shohin këtë si një ndryshim “të madh” strategjik. Zyrtarët shtuan se kjo po vlerësohet si një veprim afatgjatë, pasi Rusia ka pranuar dështimin e saj për të avancuar në veri. Më herët, Ministria e Mbrojtjes së Rusisë tha se kishte vendosur të “zvogëlojë në mënyrë drastike armiqësitë” rreth Kievit dhe Chernihivit.
Çfarë do të ndodhë në vijim?
Marrëveshja ndërkombëtare , theksoi Ukraina, mund të nënshkruhet “vetëm pas një referendumi kombëtar mbi temën” e garancive të sigurisë. Së pari “do të ketë një referendum në të cilin të gjithë qytetarët do të shprehin qëndrimin e tyre për traktatin dhe se si duhet të funksionojë”.
Më pas do të pasojë ” ratifikimi nga parlamentet e vendeve garantuese (të sigurisë) dhe Parlamenti i Ukrainës,” tha Podolyak. Midis vendeve garantuese duhet të jenë sigurisht vendet e Këshillit të Sigurimit të Kombevedhe Turqia .
Takimi Putin-Zelensky mbetet në plan të dytë. Për Medinsky do të jetë e mundur “kur marrëveshja të jetë gati”. Së pari “përgatitet traktati, më pas traktati miratohet fillimisht nga negociatorët dhe më pas nga ministrat e jashtëm”. Në atë pikë “diskutohet mundësia e një takimi të krerëve të shteteve për ta nënshkruar atë”.