Departamenti Amerikan i Shtetit, në kuadër të vizitës zyrtare të Sekretarit Blinken në Tiranë, ka publikuar një komunikatë në të cilën flet për marrëdhëniet diplomatike mes Shqipërisë dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës ndër vite, si dhe bashkëpunimin dypalësh në sektorë të ndryshëm.
Deklarata e plotë
Shtetet e Bashkuara kanë qenë një partner dhe mik i fortë i Shqipërisë që nga vendosja e marrëdhënieve të para diplomatike në vitin 1922 dhe rivendosja në vitin 1991 pas rënies së sundimit komunist. Ne jemi krenarë që jemi partnerë me Shqipërinë, pasi ajo ka bërë përparim për të përforcuar demokracinë, për të hapur ekonominë e saj dhe për të ofruar mundësi më të mëdha për të gjithë njerëzit e saj. Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara kanë nënshkruar një sërë marrëveshjesh, duke përfshirë një traktat për parandalimin e përhapjes së armëve të shkatërrimit në masë dhe promovimin e marrëdhënieve të mbrojtjes dhe ushtarake; Karta e Adriatikut për integrimin euroatlantik; një marrëveshje për strehimin e afganëve në tokën shqiptare; dhe një memorandum mirëkuptimi për sigurinë. Shtetet e Bashkuara mbështesin objektivin e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian, ashtu siç bëri për futjen Shqipërisë për anëtarësimin në Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut (NATO).
Marrëdhëniet Ekonomike Dypalëshe
Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria janë të përkushtuara për të forcuar lidhjet ekonomike dhe tregtare. Vitet e fundit, Shqipëria ka bërë hapa të mëdhenj në promovimin e tregtisë dhe hapjen e një sërë sektorësh ndaj investimeve të huaja. Energjia, pajisjet mjekësore, farmaceutika, udhëtimi dhe turizmi, ndërtimi dhe bujqësia janë sektorët kryesorë për eksportet dhe rritjen e investimeve në SHBA. Investimet e Shteteve të Bashkuara në Shqipëri janë trefishuar në krahasim me nivelin para pandemisë të vitit 2019, ndërkohë që tregtia e mallrave mes dy vendeve është rritur me një herë e gjysmë. Importet kryesore nga Shtetet e Bashkuara përfshijnë ushqime, automjete dhe makineri, ndërsa eksportet kryesore në Shtetet e Bashkuara përfshijnë mallrat bujqësore, aluminin dhe këpucët. Shqipëria ka të drejtë të eksportojë produkte të caktuara pa doganë në Shtetet e Bashkuara nën programin e Sistemit të Përgjithësuar të Preferencave. Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria kanë ratifikuar një traktat dypalësh investimesh.
Ndihma e SHBA për Shqipërinë
Ndihma e Qeverisë së SHBA-së synon të ndihmojë Shqipërinë të forcojë institucionet demokratike dhe shtetin e së drejtës; promovimi i rritjes së qëndrueshme ekonomike me bazë të gjerë; dhe integrimin e vendit në strukturat evropiane dhe euroatlantike. Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të jenë partnerë me Shqipërinë për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar dhe për të përmirësuar qeverisjen transparente, gjithëpërfshirëse, kritike për suksesin e vendit në rrugën e tij drejt integrimit në BE. Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria po zbatojnë një nga përpjekjet tona më të mëdha të asistencës për sigurinë kibernetike, me vlerë mbi 50 milionë dollarë në mbështetje të forcimit të mbrojtjes kibernetike të Shqipërisë.
Anëtarësimi i Shqipërisë në Organizatat Ndërkombëtare
Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara i përkasin një sërë organizatash të njëjta ndërkombëtare, duke përfshirë Kombet e Bashkuara, Organizatën e Traktatit të Atlantikut të Veriut, Këshillin e Partneritetit Euro-Atlantik, Organizatën për Sigurinë dhe Bashkëpunimin në Evropë, Fondin Monetar Ndërkombëtar, Bankën Botërore dhe Organizatën Botërore të Tregtisë. Shqipëria është gjithashtu një vëzhguese e Organizatës së Shteteve Amerikane. Që nga qershori 2014, Shqipëria është kandidate për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Qëndrimi së bashku në mbështetje të Ukrainës
Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria po punojnë së bashku – në koordinim me aleatët dhe partnerët e tjerë – për të siguruar të ardhmen e Ukrainës si një komb sovran, i lirë dhe i begatë. Ne jemi të përkushtuar të mbështesim popullin e guximshëm dhe të Ukrainës, duke i ndihmuar ata të mbrojnë kombin e tyre nga agresioni brutal, i paprovokuar i Rusisë dhe të pengojnë sulmet e ardhshme.
Shqipëria kontribuon rregullisht për sigurinë rajonale dhe globale. Në kuadër të Kartës së Adriatikut, Shqipëria ka vepruar si mentore për aspirantët e rinj të NATO-s. Shqipëria dhe pjesëtarët e shërbimit amerikan kanë qëndruar krah për krah në veprimet ushtarake në Afganistan dhe Irak dhe si pjesë e Koalicionit Global për Kundër ISIL. Ne kemi punuar së bashku për të ngrirë asetet e terrorizmit dhe për të mbyllur organizatat joqeveritare me lidhje të mundshme me financimin e terrorizmit. Shqipëria kontribuon në operacionet në mbarë globin, me trupa të dislokuara në Letoni si pjesë e Prezencës së Përparuar të NATO-s (eFP) dhe në Kosovë si pjesë e KFOR-it. Shqipëria është angazhuar për Task Forcën e Përbashkët të Gatishmërisë Shumë të Lartë dhe Aktivitetin e Vigjilencës së Rritur. Përtej NATO-s, Shqipëria dërgoi dislokimin e saj të parë ndonjëherë në misionin paqeruajtës të Forcave Shumëkombëshe dhe Vëzhguesve (MFO) në Sinai dhe është anëtare e Forcave të Kombinuara Detare që mbështet operacionet në Detin e Kuq.
Shqipëria pret gjithashtu një prani të vazhdueshme ushtarake të SHBA. Në vitin 2022, Shqipëria mirëpriti një seli të Komandës së Operacioneve Speciale në Evropë (SOCEUR), një grup pune në Ballkan dhe një Brigadë të Ndihmës së Forcave të Sigurisë së Ushtrisë së SHBA (SFAB) dhe punon ngushtë me Gardën Kombëtare të Nju Xhersit për mbrojtjen kibernetike dhe trajnimin ushtarak. Marrëdhënia e ngushtë e Shqipërisë me Gardën Kombëtare të Nju Xhersit dhe SFAB i ndihmoi ata të kalonin me sukses Vlerësimin e Gatishmërisë Luftarake të NATO-s në fund të vitit 2022.
Ndihma e aleatëve tanë afganë në kohën e tyre të nevojës
Me mbështetjen e palëkundur të Shqipërisë, Shtetet e Bashkuara po përmbushin angazhimet e marra ndaj aleatëve tanë afganë. Ndihma e Shqipërisë mishëron humanizmin dhe traditën e saj të rrënjosur thellë për t’u kujdesur dhe për t’u dhënë strehë atyre në nevojë dhe thekson më tej lidhjen e thellë midis kombeve tona.
Lidhjet e njerëzve me njerëzit
Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara ndajnë një lidhje dhe afinitet të fortë që daton që nga ndërhyrja e Presidentit Woodrow Wilson në favor të pavarësisë së Shqipërisë. Që nga rënia e komunizmit në 1991, amerikanët dhe shqiptarët i forcuan lidhjet tona të përbashkëta përmes programeve të shkëmbimit, duke përfshirë Fulbright, shkëmbimin e shkollave të mesme YES, Programin Ndërkombëtar të Lidershipit të Vizitorëve dhe të tjerë. Ka më shumë se 2000 alumni shqiptarë të programeve të qeverisë amerikane. Vullnetarët e Korpusit të Paqes shërbejnë në të gjithë vendin që nga viti 1992 dhe kanë qenë një pjesë jetike e lidhjeve njerëz me njerëz midis vendeve tona.