Eshtë e qartë se koha mund ta shtrembërojë historinë. Të gjithë e dimë këtë, e megjithatë vazhdojmë të kapemi fort pas disa gënjeshtrave që janë përsëritur, ndonjëherë prej qindra apo mijëra viteve.
Jezusi nuk ishte një i bardhë me flokë të gjatë
Teksa Krishtërimi ka qenë feja e zgjedhur për kulturën perëndimore për më shumë se një mijë vite, figura më e rëndësishme e kësaj feje, jezu Krishti i Nazaretit, është përshkruar përgjithësisht si një i bardhë me flokë të gjatë. Sigurisht, e dimë të gjithë se Jezusi ishte me origjinë nga Lindja e Mesme. Veç kësaj, studiuesit bien dakord se ai ishte një njeri i zakonshëm, dhe do të kish pamje prej njeriu të zakonshme për vendin dhe kohën kur jetoi. Fotografia e mësipërme është përshkrim i një artisti, por me siguri Jezusi do të jetë dukur më shumë si personi majtas, se sa ai djathtas.
Piramidat në Giza ishin fillimisht të bardha
Piramidat e famshme egjiptiane në Giza janë të mrekullueshme, nuk ka asnjë dyshim. Megjithatë, ato janë një mrekulli që i kanë mbijetuar erozionit për shumë mijëvjeçarë. Nëse mund ta imagjinoni, këto monumente kane qenë shumë më mahnitëse në kohën kur u ndërtuan fillimisht. Pjesa e jashtme në fillesë të këtyre strukturave ka qenë mermer i bardhë i cili i ishte nënshtruar një procesi të gjatë lëmimi nag punëtorët, për të hequr shenjat e veglave. Tullat prej rëre që shohim sot janë thjeshtë struktura bazë. Gurët origjinalë të mermerit të bardhë, të cilët duhet të kenë bërë që piramidat të shndërrinin deri shumë kilometra larg, janë grabitur apo huaziaur për struktura të tjera. Në fakt shumë pak prej gurëve origjinalë ekzistojnë tek piramidat sot.
3. Statuja e Lirisë u modelua fillimisht sipas Gjigandit të Rodit
Historia e Statujës së Lirisë është shumë më e vjetër nga ajo që supozohet përgjithësisht: pra që ishte menduar të përfaqësonte lirinë e Amerikës nga sundimi kolonial. E ndërkohë që historia që thotë se Statuja ishte një dhuratë nga Franca, për lirinë e Amerikës është e vërtetë, në të vërtetë Statuja ishte menduar që të ishte sa më e ngjashme që të qe e mundur, me Gjigandin e Rodit, në Portin e Mandrakit në Greqi. Edhe përmasa e dy monumenteve është e njëjtë.
4. Velociraptorët kishin pupla
Përshkrimet më popullore të velociraptorëve i paraqesin ata me një lëkurë tipike zvarranikësh. Kjo gjë është ngulitur në imagjinatën popullore për shkak të pamjes së grabitqarit në filmin “Jurassic Park”. Ndërkohë që krijesat nuk mundeshin të fluturonin, ne dimë se ata ishin të mbuluar me pupla. Ky zbulim u bë në vitin 1998 nga paleontologët në Muzeun Amerikan të HIstorisë Natyrore. Sigurisht, dëmi ishte bërë tashmë pasi filmi i Spielberg kishte dalë pesë vite më herët.
5. Njerëzit e lashtë e dinin që Toka ishte e rrumbullaktë
Në kulturën perëndimore është një mit i përhapur se Kolombi jo vetëm zbuloi Amerikën, por ishte ai që gjithashtu hodhi poshtë idenë se Toka ishte e sheshtë. Tani e dimë që Kolombi nuk ka meritën për asnjë prej zbulimeve, teksa shkencëtarët kanë zbuluar prova për dije të lashta në të dy temat. Studiuesit e lashtë si Pitagora dhe Aristoteli e dinin se Toka ishte e rrumbullaktë. Në të vërtetë, europianët e arsimuar në kohën e Kolombit gjithashtu e dinin se Toka ishte sferë. Ata nënvlerësuar perimetrin e votës sonë, gjë që shpjegon përse ai mendoi se kish mbërritur në Azi, kur zbarkoi në Karaibe.
6. Ninxhat dukeshin si njerëz të zakonshëm
Filmat dhe format e tjera të kulturës popullore i paraqesin ninxhat e shumëvlerësuar si njerëz me maska të spikatura dhe rroba të zeza. Megjithatë, të ishe ninxhë, ishte një formë arti. Mercenarët e aftë stërviten për të qenë vdekjeprurës, dhe që të jesh vdekjeprurës duhet të jesh shumë i fuqishëm por edhe dinak. Kështu që ata visheshin si fermerë të zakonshëm, tregtarë e kështu me radhë. Në fund të fundit, nëse doje të gjurmoje armikun, nuk mund të vishje rroba që ulërinin: “Hej, unë jam ninxhë”.
7. Statujat greke ishin të lyera dikur me bojë të shndritshme
Arkeologët kanë mbledhur prova të mjaftueshme nga tekste të lashtë, për të qenë në gjendje të arrijnë në një konkluzion të arsyeshëm se statujat ikonë të Greqisë së lashtë dikur kishin ngjyra të shndritshme. Disa prej këtyre teksteve përfshijnë madje edhe ilustrime të statujave të lyera.
Me kalimin e kohës, ngjarjet e motit dhe erozioni kanë larguar bojën nga guri. Megjithatë, artistët e Rilindjes e idealizuan këtë minimalizëm të perceptuar, që u bënte jehonë ideve të trye për pastërtinë dhe forcën. “Stili grek” i bardhë shpesh herë i imituar u ngulit në vetëdije që nga ai moment./bota.al