Për të diskutuar në lidhje me një nga temat që ka nxitur shumë debat, për Xhafer Devën, në emisionin Shqip nga Rudina Xhunga u diskutua nga historiani nga Kosova Nexhemedin Spahiu dhe historiani Marenglen Kasmi.
Të dy historianët patën një përplasje të fortë përsa i përket figurës së Xhafer Devës, i cili në Kosovë konsiderohet si hero dhe një figurë pozitive. Ndërsa historiani Kasmi nuk ndan të njëjtin mendim për këtë çështje dhe për këtë kundërshtoi ashpër Spahiun, duke sjellë në emisionin Shqip dokumente që dalin për herë të parë dhe dëshmojnë bashkëpunimin e Xhafer Devës me serbët në tetor 1944 për të ndihmuar gjermanët.
Spahiu tregoi sipas mendimit të tij ku qëndron ndryshimi mes Shqipërisë dhe Kosovës, në mënyrën sesi janë pare figura të ndryshme të historisë ndër vite.
“Çfarë e dallon Kosovën dhe Shqipërinë? Është qendrimi ndaj luftës së dytë botërore, qendrimi ndaj zhvillimeve historike të lufës së dytë botërore. Për shembull në Mitrovicë ka shkollë me emrin Bislim Bajgora, dhe një nga rrugët kryesore mban këtë emër.
Por kush ishte Bislim Bajgora? Bislim Bajgora ishte në fakt një xhandar i thjeshtë, që vrau Vasil Shanton, dhe merita e vetme e tij, e Bislim Bajgorës ishte që vrau Vasil Shanton dhe arrestoi Miladin Popoviçin, dhe për këtë meritë, i është vënë emri një prej rrugëve kryesore në Mitrovicë dhe në qytetet e tjera.
Heroizmi i Vasil Shantos ishte se vrau djalin e Isa Boletinit, Nënkolonel Adem Boletinin. Kjo ishte lufta e tij antifashiste. Djali i Isa Boletinit, Nënkoloneli Adem Boletini ishte shefi i xhandarmërisë së Shkodrës, ishte në funksion të shtetit shqiptar, ishte oficer i shkolluar dhe nën emrin e luftës antifashiste dhe antinaziste sepse fashizmi kishte përfunduar, e vrau Vasil Shanto.
Kur xhandarmëria e Shkodrës, përkatësisht kur Bislim Bajgora arrestoi Miladin Popoviçin, Vasil Shanton dhe një tjetër. Ai vrau Vasil Shanton pikërisht për të marrë hak për djalin e Isa Boletinit. Nuk kishte besim tek gjykata sepse mendonte do ta lironin ashtu siç e lëshuan në fakt Miladin Popoviçin, i cili ishte në burg dhe doli” u shpreh Spahiu në emisionin Shqip.
Ndërkohë historiani Marenglen Kasmi tregon arsyen pse Vasil Shanto vrau Nënkolonelin Adem Boletini.
“Arsyeja që Nënkolonel Adem Boletini u dënua me vdekje nga qarkori i Shkodrës dhe që atentatin e beri Shanto, ishte se Boletini si komandant i xhandarmërisë së Shkodrës, në bashkëpunim me regjimentin “Kosova” të Xhaferr Devës, kishin kryer reprezalje dhe arrestime të shumta të antifashistëve në qytetin e Shkodrës. Kështu që si shpagim, duke qenë se Boletini kishte drejtuar keto reprezalje, qarkori komunist i Shkodrës e dënoi me vdekje, dhe atentatin e kreu Vasil Shanto” u shpreh Kasmi.