Bashkimi Evropian dëshiron të krijojë një mekanizëm që do ta lejojë atë të ndajë vaksinat e tepërta kundër COVID-19 me vendet fqinje më të varfra dhe Afrikën, tha Komisioneri Evropian për Shëndetësinë.
Bashkimi Evropian, i cili ka një popullsi prej 450 milion banorësh, tashmë ka siguruar gati 2.3 miliardë doza vaksinash dhe kandidatësh për vaksina nga gjashtë prodhues, shumica e të cilave ende nuk janë miratuar.
“Ne jemi duke punuar me vendet anëtare mbi një propozim për një mekanizëm evropian për shpërndarjen e vaksinës përtej kufijve tanë,” u tha Komisionerja Stella Kyriakides eurodeputetëve.
“Mekanizmi do të lejojë që vaksinat të dërgohen në vendet e varfëra para se COVAX të jetë plotësisht funksionale,” tha ajo, referuar një iniciative globale të krijuar verën e kaluar e udhëhequr nga OBSH për të siguruar një shpërndarje të drejtë të vaksinave COVID-19 në të gjithë botën.
COVAX e ka të vështirë të marrë një vaksinë
COVAX tashmë është në funksion, por është e vështirë të blihen vaksina tani për tani. Në dhjetor, ajo njoftoi se kishte bërë marrëveshje për të blerë gati dy miliardë doza, por shumica e këtyre vaksinave u premtuan nga prodhuesit nën kontrata jo-detyruese sepse COVAX aktualisht nuk ka para për t’i rezervuar ato paraprakisht.
“Kompanitë nuk do t’ju japin vaksina nëse nuk paguani paraprakisht,” tha një negociator i vjetër evropian i vaksinave i cili dëshironte të mbetej anonim, duke vërejtur se iniciativa evropiane ishte rezultat i mospërmbushjes së pritshmërive nga COVAX.
Dokumentet e brendshme të rishikuara nga Reuters në dhjetor treguan se drejtuesit e COVAX ishin të vetëdijshëm për rrezikun e lartë të dështimit të mekanizmit për shkak të fondeve të pamjaftueshme dhe marrëveshjeve komplekse kontraktuale.
OBSH ka paralajmëruar se ekzistojnë rreziqe kur bëhet fjalë për shpërndarjen e drejtë të vaksinave, pasi vendet e pasura po ndërtojnë rezerva të mëdha të vaksinave të disponueshme, por është optimist publikisht për COVAX dhe mundësinë e shpërndarjes së vaksinave të para këtë tremujor.
Dhurimi ose shitja e vaksinës së tepërt
Kyriakides tha se skema evropiane duhet t’i japë përparësi punonjësve shëndetësorë dhe grupeve të prekshme në vendet e Evropës Juglindore, Afrikën e Veriut dhe vendeve të varfra nën-Sahariane.
Një zyrtar evropian tha se BE mund t’i japë një pjesë të vaksinave COVAX, e cila më pas do t’i shpërndajë ato në vendet e varfra.
Nuk dihet nëse BE do të dhurojë apo shesë vaksina të tepërta.
Suedia ka krijuar një mekanizëm për shitjen e vaksinave të tepërta. Vendimet për këtë merren nga qeveritë evropiane.