Jo çdo gjë që mëson në shkollë është e saktë. Ndodh që disa informacione të pasakta jepen pa u korrigjuar, duke u kristalizuar në gabime të vërteta shkencore dhe historike. Ndonjëherë ndodh që për ta çuar një mesazh tek dhjetra studentë, mësuesit e thjeshtojnë, për pasojë ai bëhet i pasaktë.
Autori amerikan James Loewen ka mbledhur në librin “Gënjeshtrat që më tha mësuesi: Çdo gjë librat e historisë Amerikane e patën gabim, fraza që jemi mësuar t’i dëgjojmë por që në fakt janë të gabuara.
Christopher Columbus zbuloi Amerikën
Ne jemi mësuar të dëgjojmë këtë frazë që nga shkolla fillore, për vitin e famshëm 1492, viti kur Kolombi zbarkoi në Amerikë dhe është konsideruar një nga hapat vendimatarë mes Mesjetës dhe Epokës Moderne.
Në realitet, Kolombi nuk ishte ai që vërtet zbuloi ekzistencën e kontinentit amerikan. Udhëtar i parë që mbërriti në ato toka është Leif Erikson, islandezi që rreth vitit një mijë pas Krishtit zbarkoi në Amerikën e Veriut. Ai zbuloi ishullin Terranova ose siç e njohim sot si Kanadaja.
Kameleonët mund të maskohen
Besimi se kameleonët ndryshojnë ngjyrën sipas mjedisit që rrethon, për të maskuar dhe shpëtuar grabitqarët, është thuajse aksiomë për shoqërinë. Ajo që nuk dihet është se në realitet, duke qenë në gjendje të ndryshojnë ngjyrën, ata e bëjnë këtë gjë për çështje që lidhen me temperaturën e trupit dhe për të komunikuar me të tjerë të llojit të tyre.
Isaac Newton zbuloi gravitetin kur një mollë ra në kokë
Njutoni nuk u godit aksidentalisht nga ndonjë mollë kur zbuloi gravitetin, kjo është një histori që ne jemi mësuar të dëgjojmë në shkollë. Molla është gjithmonë e pranishme në realitetin historik, por Njutoni thjesht e pa atë të binte nga një pemë. Nga atje filloi të mendonte për mundësinë e ekzistencës së një force graviteti deri sa e ktheu atë në një teori.
Albert Einstein merrte 4 në matematikë dhe ishte një student i dobët
Historia e gjenialitetit të Ajnshtajnit është ndoshta fakti që qarkullon më së shumti mes nxënësve dhe që shërben si motivim. Në fakt, Ajnshtajni ishte një student i shkëlqyer dhe shkëlqeu në matematikë. Ndoshta legjenda rrjedh nga fakti se ai nuk mundi të hyjë në Politeknikun e Cyrihut, një universitet zviceran. Por kur ai mori testin, Ajnshtajni njihte shumë pak frëngjishten dhe ende kishte për të mbaruar shkollën e mesme.
Plutoni nuk është një planet
Pasi u konsiderua për një kohë të gjatë jo-planeti që i përkiste sistemit diellor dhe në 2005 Plutoni u hoq nga lista e planeteve nga Bashkimi Ndërkombëtar Astronomik. Ajo që nuk dihet, në fakt, është se Plutoni është thjesht një planet tjetër: një planet xhuxh, i cili korrespondon me kritere të ndryshme vlerësimi nga planetët e tjerë.
Muri i Madh i Kinës është struktura e vetme e krijuar nga njeriu që mund të shihet nga hapësira
Për një kohë të gjatë mendohej se muri kinez ishte puna e vetme e njeriut e dukshme nga hapësira. Ky është një pohim që, sado sugjestiv, është dukshëm i pasaktë. Edhe pse mijëra kilometra e gjatë, Muri i Madh është më pak se dhjetë metra i gjerë dhe është absolutisht e pamundur ta shohësh me sy të lirë.
Pikat e shiut kanë formën e lotëve
Vizatimet e fëmijëve janë plot me pika shiu që kanë të njëjtën formë të përkulur të lotëve. Në fakt, shkencëtarët kanë treguar se forma e shiut duket më shumë si një hamburger ose më së shumti një fasule.
Ju mund të ndjeni shijet e caktuara vetëm në disa pjesë të gjuhës
Besimi se një pjesë e gjuhës përdoret për të kripur, një tjetër për ëmbël dhe një tjetër për hidhërim rrjedh nga fakti se, në fakt, ka disa zona më të ndjeshme ndaj shijet e caktuara. Por në realitet receptorët e shijes janë kudo dhe dallimi në mes tyre është delikat.