Aktori Zhani Ziçishti ka dhënë një intervistë të gjatë për “Panorama”, në të cilën flet edhe për spiunët që përdoreshin nga Sigurimi në Teatër dhe në Kinostudio.
Për rolet e spiunëve
E vështirë ishte.. Po spiunët në prag të derës i kishe. Spiunë kishte sa të doje. Ne u thoshim “Spiunët e Perandorit”. G. K. ishte spiun, M.B. ishte spiun… Ishin “shokë të partisë”. Edhe në Kinostudio kishte plot. Nuk ishin vetëm aktorë. Ne ruheshim si djalli nga temjani, nga të gjitha anët. Përpiqesha t’u rrija sa më larg.
Të gjithë, aktorë, regjisorë, tregojnë se momenti më i ankthshëm pas realizimit të një filmi, ishte kur e shihte Byroja, ju si e keni përjetuar këtë moment?
Në premierë ishte materiali bruto, e shihnin gjithë sekretarët e Partisë.. Kur kemi parë filmat tanë, ç’të të them: Jo këtu nuk del Partia, jo kjo do hequr… Ishin 6 komisione deri kur të shkonte tek Enveri dhe çdo komision do të mbante përgjegjësi. Të gjithë kishin merakun e tyre. I fusnin gërshërën dhe mbetej kokoshi një thelë. Kemi realizuar skena shumë të bukura që janë hequr. Flirte, shikime, këto priteshin.. Na vinte shumë keq.. Ato janë zhdukur njëherë e përgjithmonë, janë djegur.
Por është folur shumë që filmat e para ’90-s të “censurohen”, të kufizohen, madje të shoqërohen edhe me një “pullë”, ç’mendoni për këtë ide?
Nuk jam aspak dakord. Po u vu gërshëra në këtë punë, humbasin edhe aktorët, edhe skenari, edhe historia e kinematografisë, se të rinjtë e sotëm duhet ta njohin atë periudhë. A mundet të fshish rolet që ka realizuar Kadri Roshi apo e gjithë gjenerata e tij?! Ajo është histori.
A mund të ndikojnë ato në deformimin e mendimit të të rinjve për të kaluarën e Shqipërisë?
Rinia nuk është naive, arrin ta kuptojë situatën, pavarësisht filmave. Ata e kuptojnë se e tillë ishte koha. Unë kam biseduar me shumë të rinj dhe janë kundër censurimit të tyre. Ideologji ka, por ashtu ishte koha dhe ata janë pjesë e historisë. Për mendimin tim nuk duhen kufizuar, pavarësisht se mund t’u mbetet qejfi ballistëve apo të persekutuarve. Ata e kuptojnë se ç’ka qenë diktatura, ndërsa e kanë të vështirë të thonë diçka për aktorët, pasi ata ndiqnin skenarin. Jemi dakord që kritikohen, po sot ç’po bëhet?