Nga Çapajev Gjokutaj
Një nënë nxjerr nga çanta e vet pako me ushqime dhe ua shpërndan studentëve protestues. Kjo është përmbajtja e videos që dje u bë virale.
Popullariteti është i shpjegueshëm. Nëna që përkrah dhe ndihmon me çfarë t’i ndodhet kauzën e bijve, është narrativë shumëshekullore dhe, pavarësisht se e rimarrë, gjithnjë ka gjeneruar emocion.
Nëna që ndihmon bijtë dhe bijat, jo me gjë tjetër, por me ushqim, merr ngarkesë të shtuar metaforike nga që jep e merr me një akt arketipor: nëna mend jetën, zhvillimin.
2.
Gjithsesi në këtë video ka edhe një detaj që flet shumë dhe të shtyn të përsiasësh. Kur një gazetare me mikrofon përpiqet ta intervistojë, nëna ia kthen se ka ardhur si nënë, si gjyshe. ‘E ndjeva dhe erdha, vazhdoni, vazhdoni!’, shton gruaja dhe, me gjuhën e trupit kumton se nuk dëshiron të japë intervistë.
Ky akt ngërthen brenda vetes një shumësi leximesh potenciale. Nga disa mund të lexohet si tregues thjeshtësie e modestie.
Nga të tjerë si ndruajtje e nënës për të folur në publik; di të bëjë mirë atë që bën çdo nënë: ndihmën dhe përkujdesjen, por s’ia thotë për intervista e fjalime.
Por akti i kësaj nëne mund të lexohet edhe si dëshirë e njeriut të thjeshtë për t’i ikur politikës bajate, që artikulohet nga politikanët dhe amplifikohet nga mediat në trajtë tevaturi allaturka. E tepërt të thuash se ky avaz politiko-mediatik na ka ardhur në majë të hundës.
3.
I parë kështu, akti i nënës në fjalë rezonon fuqishëm me protestën e studentëve.
Pothuajse të gjitha protestat masive, që kemi parë pas sanksionimit të pluralizmit, kanë qenë të drejtuara e të organizuara, herë hapur e herë fshehur, nga dinosaurët e politikës, PS dhe PD.
Protesta e studentëve vjen si një ogur i mirë: njerëzit mund të bëhen bashkë masivisht e të luftojnë jo vetëm për të rrëzuar njerin dinosaur e për të sjellë në pushtet tjetrin, por edhe për hallet e tyre. Me fjalë të tjera edhe në Shqipëri mund të ketë lëvizje masive qytetare, që i ikën tutelës së dy partive kryesore.
Parë kështu protesta e studentëve jo vetëm që është ogur i mirë, por mund të kthehet edhe në model për lëvizjet qytetare, që i kemi aq të mekëta e artificiale sa nuk mund të bëjnë bashkë grupe të mëdha dhe zgjasin sa flaka e kashtës.
Që protesta e studentëve të kthehet në model për gjithë shoqërinë bën mirë të artikulojë kërkesat e veta. Do të ishte fat, nëse këto kërkesa nuk do të mbeteshin tek pagesat, por do të synonin thelbin e politikave në arsimin e lartë.
Parë gjithnjë në prizmin e krijimit të një modeli për gjithë shoqërinë, do të ishte mirë që protesta, krahas trysnisë të përdorte negocimin. Kjo do të sillte fitoren e studentëve, arritjen e një produkti konkret dhe do të shmangte rrezikun e degjenerimit në një lëvizje amorfe e të dhunshme.
E me që jemi këtu, protesta e studentëve po krijon një model edhe me kulturën e lartë të protestuesve, shmangien e ekseseve dhe shkatërrimeve, përdorimin e rjeteve sociale, format bashkëkohore të ndërveprimit në shesh, humorin e shëndetshëm që e shoqëron etj.
Të gjitha këto të shtyjnë të shpresosh se po afron dita që t’i shpëtojmë tutelës bajate të dy dinosaureve që, prej çerekshekulli bëjnë dhe shiun dhe diellin në këtë vend.