osmaniye escort
1xbet betist supertotobet
ladesbet
bahis siteleri casino siteleri
tesbih
deneme bonusu veren bahis siteleri
Ankara EscortKızılay EscortÇankaya EscortAnkara EscortEryaman EscortSincan EscortEtimesgut EscortElvankent EscortBatıkent Escort
antalya haber
deneme bonusu veren siteler
casibom giriş
istanbul escort istanbul escort bayan
izmir escort
canlı bahis siteleri
casibom
bahis siteleri
casibom
girne casino
ekrem abi starzbet
casibom giriş
Casibom

Pse Turqia?! Një replikë me Bedri Islamin për ministrin turk!

Pse Turqia?! Një replikë me Bedri Islamin për ministrin turk!

Nga Prof. Fatos Tarifa

Duke lexuar dje, në këtë gazetë, një koment të shkurtër nga z. Bedri Islami, për të parën herë mbeta i zhgënjyer prej tij, pasi e vlerësoj atë si një ndër analistët më të informuar, më objektivë e më kurajozë në shtypin tonë. Komenti i z. Islami bënte fjalë për vizitën e ministrit të Jashtëm turk, Mevlüt Çavuşoğlu, në Tiranë pak ditë më parë. Për hir të respektit që kam për z. Islami, mundet edhe të kisha bërë sikur nuk e vura re komentin e tij kritik ndaj asaj vizite, por kam dy arsye të rëndësishme, për të cilat nuk mund të rri pa u shprehur. Arsyeja e parë është kryesisht morale, por edhe profesionale. Gjatë qëndrimit të tij të shkurtër në Tiranë, ministri Çavuşoğlu vizitoi të parin Universitetin e Nju Jorkut në Tiranë dhe u prit nga unë, si Rektor i këtij universiteti me të gjitha nderet që meriton një dinjitar i tillë i lartë i një vendi mik, si Turqia.

Ai u ftua nga ky institucion, i cili prej dy muajsh administrohet nga Fondacioni turk Maarif, për të përshëndetur studentët dhe pedagogët e këtij universiteti me rastin e fillimit të vitit të ri akademik. Fjala e mbajtur prej tij me këtë rast ishte, në fakt, një analizë shumë objektive dhe interesante e situatës politike në Lindjen e Mesme, në Azinë Qendrore dhe në Ballkan, si dhe një parashtrim i qartë i politikës së jashtme të Turqisë në këto rajone dhe, përgjithësisht, në shkallë globale. Nëse z. Islami i vlerëson njohuritë e mia gjeopolitike dhe ato në fushën e politikës së jashtme e të marrëdhënieve ndërkombëtare, dhe nëse ai beson në integritetin tim intelektual, mendoj se nuk do i verë në dyshim fjalët që thashë më sipër.

Shkurt, mesazhi i z. Çavuşoğlu në fjalën e tij para studentëve dhe pedagogëve të Universitetit të Nju Jorkut në Tiranë ishte ky: “Turqia nuk kërkon të konkurrojë me askënd për të ndikuar në rajonin e Ballkanit, as me Bashkimin Europian, as me Shtetet e Bashkuara, as me Rusinë; ajo kërkon të bashkëpunojnë me qeveritë e vendeve të këtij rajoni”. Këto fjalë, besoj, i japin përgjigje edhe dilemës së z. Islami se “Çfarë kërkon ministri i Jashtëm turk në Ballkan?”, që ishte titulli i komentit të tij të djeshëm në këtë gazetë. Për mua, mesazhi i mësipërm i z. Çavuşoğlu është miqësor, politikisht dhe diplomatikisht korrekt; ai i shërben miqësisë dhe frymës së bashkëpunimit mes dy vendeve dhe dy popujve tanë. Arsyeja e dytë është kryekëput profesionale, teorike dhe diplomatike njëherësh.

Z. Islami shprehet se do të ishte mirë që qeveria shqiptare të mos e konsiderojë Turqinë një partner strategjik. Unë dua ta kundërshtoj në këtë pikë, vendosmërisht, pasi analizat e mia si studiues i marrëdhënieve ndërkombëtare, përvoja diplomatike dhe një kuptim realist i zhvillimeve politike në rajon e në shkallë globale më kanë sjellë me kohë në përfundimin se Turqia është dhe duhet vlerësuar si një partner strategjik shumë i rëndësishëm për Shqipërinë. Këtë vlerësim ia kam bërë të njohur edhe qeverisë aktuale të vendit tim. Turqia është një vend shumë i rëndësishëm, jo vetëm për Shqipërinë, por edhe për rajonin e Ballkanit, për Mesdheun, për Lindjen e Mesme, për rajonin e Azisë Qendrore (i cili, sipas Brzezinskit, mund të bëhet “Ballkani i nesërm global”), si dhe për vetë Bashkimin Europian. Edhe pse një vend me të cilin Shqipëria nuk ndan as kufirin e saj tokësor dhe as kufirin detar, Turqia është një vend mesdhetar dhe një vend ballkanik. Proksimiteti gjeografik e bën Turqinë një partner veçanërisht të rëndësishëm për vendin tonë, madje një partner strategjik.

Me popullsinë e saj 82-milionëshe (e njëjtë me popullsinë e Gjermanisë) dhe shumë të re në moshë, me tregun e saj dinamik, me shkallën e lartë të rritjes së saj ekonomike (një ndër ekonomitë që do të njohë rritjen më të madhe në 50 vitet e ardhshme, sipas një raporti të kohëve të fundit të OECD-së), me ushtrinë më të madhe (pas Amerikës) ndër të gjitha vendet anëtare të NATO-s, me pozitën gjeografike dhe influencën e saj shumë të madhe në rajonin e Lindjes së Mesme dhe në Azinë Qendrore, Turqia është një vend që meriton një vëmendje të veçantë nga politika shqiptare. Ish-kryeministri britanik, David Camerun, është shprehur, madje, se pranimi i Turqisë në BE do ta forconte edhe vetë Bashkimin Europian. Një Bashkim Europian me Turqinë, sipas tij, do të ishte “jo më i dobët, por më i fortë, jo më i pasigurt, por më i sigurt, jo më i varfër, por më i pasur”.

Rreth dhjetë vite më parë, në librin tim Europa e pabashkuar, kam argumentuar idenë se anëtarësimi i Turqisë në BE mundet eventualisht të shënojë një moment përcaktues në historinë e Europës dhe atë botërore. Ai jo vetëm do ta orientonte situatën e sigurisë në Europë drejt angazhimit të saj në rajone jashtë Europës, por mundet, gjithashtu, të krijonte një tjetër lloj “ure”, përmes së cilës Europa të lidhej me botën e gjerë myslimane, duke marrë një rol të rëndësishëm në çështjet e Lindjes së Mesme. Përballë sfidave të së ardhmes, anëtarësimi i Turqisë në Bashkimin Europian do t’i jepte BE-së një peshë më të madhe gjeopolitike dhe një rol më të rëndësishëm në politikën globale.

Përveç Bashkimit Europian, Turqia është një vend shumë i rëndësishëm për Shtetet e Bashkuara, për Rusinë dhe për Kinën. Dhe nëse ky vend mesdhetar, me një këmbë në Ballkan, është kaq i rëndësishëm për fuqitë më të mëdha të globit, ai duhet të konsiderohet si një vend shumë i rëndësishëm për një vend të vogël si Shqipëria.

Arsyeja dhe përvoja historike e këtyre 70-80 viteve të fundit më bindin se marrëdhëniet me Turqinë janë shumë të rëndësishme për vendin tonë dhe se partneriteti me të duhet të jetë i një rëndësie strategjike, njëlloj (edhe pse për arsye të ndryshme), si partneriteti me fqinjët tanë, Italinë dhe Kosovën.