Shumë agjenci inteligjente janë të dyshuara për kryerjen e shumë vrasjeve, por pak prej tyre janë aq famëkeqe sa Mossadi i Izraelit.
Edhe pse agjencia është bërë legjendare për sukseset e saj të mahnitshme, gjithashtu ka pasur pjesën e saj të dështimeve.
Në vitin 1955, 7 vjet pasi shteti izraelit u themelua, filozofi Yesshayahu Leibovitz i shkroi një letër Kryeministrit të asaj kohe David Ben Gurion. Aty ai ankohej se palestinezët e pafajshëm po vriteshin gjatë operacioneve izraelite.
“Nuk pajtohem me ty”, u përgjigj Ben-Gurion. “Ndërsa ekziston një botë plot paqe, vëllazëri, drejtësi e ndershmëri, është akoma më e rëndësishme të jemi pjesë e saj”
Nocioni i një shteti të fortifikuar që eliminon armiqtë e tij me forcë sa herë është e mundur është ende i mbështetur nga një shumicë e madhe izraelitësh. Veprime të tilla përfshijnë vrasje të kryera nga ushtria e Izraelit dhe shërbimi sekret, Mossadi. Sipas organizatave të të drejtave të njeriut ushtria izraelit ka vrarë më shumë se 100 njerëz në territoret palestineze
Incidenti më i fundit në të cilin Mossad është përfshirë tregon se shumica e izraelitëve vazhdojnë të besojnë se vrasje të tilla janë të justifikuara. Në janar të vitit 2010, thuhet se Mossadi ka vrarë një blerës armësh nga Hamasi në Dubai. Operacioni bëri bujë në atë kohë.
Burimet inteligjente gjermane thanë se vetëm një agjenci inteligjente është e aftë të kryejë një operacion të tillë. Ndërsa në Britani tregoheshin më të bindur duke thënë se Mossad qëndronte pas vrasjes së Mahmoud al-Mabhouh.
Një kronikë vrasjesh të suksesshme
Gjëja që Mossadi ka dhe që i bën agjencitë e tjera të inspirohen është historia e saj e operacioneve ambicioze.
Mossadi ka liruar shumë pengje në situata të pashpresa. Ka gjetur një mënyrë për të sjellë një avion luftarak rus MIG21 në Izrael me kërkesën e udhëheqësve politikë, dhe gjatë Luftës së Ftohtë, thuhet se ka furnizuar CIA-n me dokumente të klasifikuara të vjedhura nga sovjetikët.
Por edhe skuadrat e tyre të vrasjeve fshehin shumë gjëra prapa. Operacionet e Mossad kanë edhe anën e tyre negative.
Nuk ka qenë e qartë nëse është Mossad që fshihet pas çdo sulmi vdekjeprurës apo ka dhe njësi të tjera izraelite. Operacioni legjendar për të vrarë terroristët e “Shtatorit të Zi” që sulmuan atletët izraelitë në vitin 1972 në Lojërat Olimpike në Mynih u krye nga një njësi e formuar posaçërisht për këtë qëllim. Ata i eliminuan të gjithë, edhe pse vranë një kamarier të pafajshëm maroken në Norvegji pasi e ngatërruan me një prej terroristëve.
Mendohet se gjatë mesit të viteve 1970, kryeministri i atëhershëm Golda Meir emëroi të ashtuquajturin Komiteti X që ishte dhe ndoshta akoma është përgjegjës për mbajtjen e një liste të njerëzve të vrarë. Në Mosad, një njësi e njohur si “Caesaria” është ngarkuar gjoja me kryerjen e vrasjeve të shënjestruara.
Shumë rrallë Izraeli lë të kuptohet se është përfshirë në një operacion vrasjeje. Si rregull, Mossadi kurrë nuk e ka pranuar pjesëmarrjen e saj. Për shkak të kësaj fshehtësie, ka mundësi që më shumë vdekje i janë atribuar shërbimeve inteligjente se sa ka bërë në të vërtetë. Prapëseprapë, lista e incidenteve është shumë e gjatë në një hark kohor prej 40 vitesh.
Në vitet ’60 për shembull, Mossadi mendohet të ketë dërguar letra bombë tek shkencëtarët gjermanë që po ndihmonin Egjiptin të ndërtonte një program të avancuar raketash. Shumë prej tyre vdiqën.
Një nga vrasjet më spektakolare që i atribuohet Mossadit ndodhi në Tunizi në vitin 1987, kur lideri Khalil Al Vazir, i njohur si Abu Jihad jetonte. Në operacion u përfshinë 30 agjentë që arritën në brigjet tuniziane me varka të vogla. Disa prej tyre pretendonin se ishin turistë ndërkohë që u drejtuan për në shtëpinë e ndihmësit më të rëndësishëm të Jaser Arafat. Ndërsa disa të tjerë u veshën me uniformat e ushtrisë tuniziane. Pasi i vranë disa shërbëtorë, ata derdhën 70 plumba mbi trupin e Al Vazir në sy të gruas dhe fëmijëve të tij.
Në vitin 1996, Yehiyeh Ayyash, bombë-bërësi famëkeq i Hamasit i njohur si “Inxhinieri” u vra në Rripin e Gazas” kur telefoni i tij në të cilin ishte montuar një bombë shpërtheu. Kjo i shokoi ushtarakët palestinezë, duke menduar që pas kësaj fshihet Mossad.
Në shtator 2004, një tjetër anëtar i Hamas takoi fundin e tij në Damask, kur një eksploziv shpërtheu në makinën e tij. Ai ishte përgjegjës për koordinimin e operacioneve të ushtrisë së Hamasit. Edhe pse Izraeli nuk e mori përgjegjësinë për sulmin, kuptohej që ishte një sinjal për udhëheqësit e Sirisë.
Dështimet
Damasku gjithashtu ishte skenë e një tjetër vdekjeje, në shkurt të vitit 2008 kur një bombë shpërtheu Mitsubishi Pajeron e liderit të Hezbollah Imad Mughiney. Edhe pse Izraeli mohoi zyrtarisht se kishte të bënte me vdekjen, shumica e ekspertëve besojnë se Mossad është përfshirë të paktën pjesërisht në bashkëpunimin me organet e tjera informative në rajon.
Deri më sot, dështimi më spektakolar i Mossad ka qenë në një mision në Jordani në vitin 1997. Dy agjentë të Mossad të maskuar si turistë kanadezë u përpoqën të vrasin liderin e Hamasit Khaled Mashalin me një lëng toksik vdekjeprurës. Misioni dështoi sepse truprojat e liderit i kapën agjentët dhe ia dorëzuan policisë jordaneze.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanjahu u detyrua të pranonte që fshihej pas misionit për të marrë agjentët e tij mbrapsht. Ai fluturoi në Jordani për ti kërkuar falje të vëllait të Mbretit Hussein pasi ai vetë nuk donte të takohej me të.
Targeti i vërtetë: Irani
Në fakt, Mossad prej shumë vitesh ka filluar ta bëjë pis reputacionin e tij të pastër. Agjencitë e tjera inteligjente kanë filluar të kenë përparësi në Izrael. Vitet e fundit, shërbimet inteligjente jordabeze janë bërë po aq të rëndësishme tek SHBA-ja si Mossad në rajon. Fokusi aktual i Mossad-it, megjithatë është program bërthamor i Iranit. Në këtë aspekt izraelitët thonë se Mossadi ka shkëlqyer larg nga syri publikut./ Spiegel/ TO