Nga Ardit Rada
Bashkimi Evropian ka hedhur plot 14.7 milionë euro për burgun e Reçit, të cilit iu pre shiriti dje nga politikanë dhe ambasadorja Romana Vlahutin. Shkalla e lartë e kriminalitetit dhe kapacitetet e ulëta në burgjet ekzistues kanë bërë që Shqipërisë t’i shtohet një tjetër institucion i vuajtjes së dënimit, sa modern, po aq edhe i sigurtë.
Për 780 të burgosurit që do të mbushin qelitë e Reçit pritet të jetë në shërbim një personel prej 400 personash. Me gjasë, të dënuarit aktualë VIP dhe të tjerë që do të dënohen në vijim, do të mbyllen atje; rrugës për në Razëm e Theth.
Koço Kota është një personalitet i shquar i politikës shqiptare. Pakkush e njeh për arsye banale. Jo sepse është detyrim të njohësh çdo emër të historisë, por sepse historianët e demokracisë kanë qenë gjithë këto vite të zënë me figurën e Azem Hajdarit. Sot emri i ish-kryeministrit të Shqipërisë nuk figuron qoftë edhe në ndonjë rrugë periferike , e aq më pak në ndonjë shkollë a monument.
Fati i keq i Koço Kotës ishte se drejtoi qeverinë në vitin 1928-1930 dhe 1936-1939, deri ditën e pushtimit italian. Më parë kish shërbyer si Kryetar i Kuvendit dhe si ministër i Brendshëm në qeverinë e Ahmet Zogut. Kjo karrierë dhe të tjera damka që iu shtuan më pas, bënë që Kota të hynte automatikisht në listën e armiqve të komunistëve, të cilët fill pas lufte përmes një misioni sekret, e rrëmbyen në Selanik dhe e dorëzuan në Tiranë para gjyqit të Koçi Xoxes.
Gjyqi u tregua ‘i mëshirshëm’ duke refuzuar kërkesën e Prokurorisë për dënimin e tij me vdekje. Përfundimisht, ish-kryeministri u dënua 30 vite dhe vdiq në burg pak vite më pas, më 1949-ën. Ai dha shpirt në burgun famëkeq të Burrelit, ndërtimin e të cilit ironikisht e kishte firmosur dikur vetë në cilësinë e kryeministrit.
Vettingu në Shqipëri ka nisur të presë ‘kokat’ e para të Drejtësisë, siç jemi mësuar rëndom të lexojmë nëpër titujt e përditshëm. Bëhet fjalë për një statistikë të pritshme nga publiku dhe ata që investuan për Reformën. Rreth gjysma e prokurorëve dhe gjyqtarëve kanë dalë jashtë sistemit, kryesisht për lidhje me persona të inkriminuar dhe pasuri të pajustifikuara. E vërteta është se kjo nuk po i entuziasmon dhe aq shqiptarët. Pas kësaj krasitjeje, shqiptarët duan të shohin pas hekurave prokurorët e gjyqtarët, që i kanë sorrollatur për vite të tëra dhe që bënin rolin e shejtan budallait para fakteve. Kjo vlen edhe për politikanët e djeshëm dhe të sotëm.
Rasti i Koço Kotës është precedenti më i bukur që mund të gjejmë në histori, pavarësisht fatit të tij tragjik. Pas 14,7 milionë eurove të investuara në Reç nga Bashkimi Evropian, do të ishte fyerje për këtë të fundit që në burgun me 5 yje të përfundonin adoleshentët që kapen me një cigare hashash. Fundja, ‘Alkatrazi’ shqiptar rrugës për në Razëm e Theth do të shërbejë edhe si atraksion për turistët që kalojnë atypari.