A po përgatitet Amerika të realizojë një kthesë të vërtetë në politikat e emigracionit, duke bërë një ndarje të plotë me të kaluarën?
Ajo që është nënshkruar nga Donald Trump me urdhra ekzekutivë synon të krijojë këtë përshtypje.
Do të ishte një mënyrë për të mbajtur premtimet e bëra gjatë fushatës elektorale; emigracioni është një nga çështjet që i ka sjellë atij një konsensus gjithnjë e më të madh midis klasave punëtore dhe pakicave etnike.
Por në disa raste, risitë janë më pak të dhunshme sesa duken.
Në lidhje me dëbimet dhe riatdhesimet, ose përdorimin e ushtrisë në kufi, ka parime të rëndësishme edhe në administratat Demokratike.
Deri tani, ndarja e vërtetë lidhet vetëm me shpalljen e shfuqizimit të “Jus soli”, shtetësisë automatikisht për ata që lindin në territorin e SHBA-ve.
Ky është gjithashtu ndryshimi që do të ketë më shumë pengesa për t’u realizuar.
Gazetat opozitare, si New York Times dhe Washington Post, e pranojnë se ka elementë vazhdimësie midis Trump dhe liderëve demokratë për disa aspekte të politikave të emigracionit.
Për shembull, në lidhje me dëbimet e emigrantëve të paligjshëm, ose riatdhesimet e dakorduara me vendet e tyre të origjinës.
New York Times kujton se Biden ka realizuar katër milionë të tilla gjatë katër viteve të presidencës së tij.
Kjo është më shumë se dyfishi i dëbimeve gjatë Administratës së parë të Trump (Janar 2017 – Janar 2021).
Edhe gjatë Administratës së dytë të Obamas, miliona emigrantë të paligjshëm janë dëbuar.
Arsyet për këtë dallim me Trump I janë të shumta: Pandemia e mundësoi presidentin e 45-të (tani i rikthyer si i 47-ti) të mbyllë thuajse plotësisht kufirin, kështu që kishte më pak nevojë për dëbime gjatë mandatit të tij të parë.
Obama dhe Biden kishin aplikuar politika më të buta, hyrjet ishin rritur, numrat ishin rritur, duke tërhequr me vete gjithashtu një mundësi më të madhe për dëbime.
Në çdo rast, sot Trump synon të kalojë numrin e dëbimeve të realizuara nga Biden. Nëse është serioz, do të ketë një rritje të konsiderueshme.
Por kjo nuk është një kthesë në parime, sepse procedurat janë një mjet i përdorur rregullisht dhe prej kohësh nga presidentë të ngjashëm politikisht.
E njëjta gjë vlen për dislokimin e trupave në kufi.
Washington Post kujton se nëse Trump njofton dislokimin e 1 mijë e 500 ushtarëve përgjatë kufirit me Meksikën, këta do të shtohen me 2 mijë e 500 të tjerë që janë tashmë të dislokuar nga Biden.
Numrat me Trump pritet të rriten shumë më lart, flitet për arritjen deri në dhjetë mijë, dhe nëse kjo ndodh, rritja do të jetë e konsiderueshme.
Sidoqoftë, ky nuk është një novacion në parime.
Përdorimi i forcave të armatosura si mbështetje logjistike për operacionet e policisë kufitare është i lashtë dhe i konsoliduar.
Për më tepër, operacionet e dëbimit mbeten përgjegjësi e forcave të policisë kompetente, pasi ushtria nuk ka as trajnimin dhe as pushtetet e nevojshme për të kryer detyra të tilla.
Dislokimi i saj nuk është një shkelje e Kushtetutës.
Po ashtu, nuk mund të thuhet se Trump është duke abuzuar me fuqitë e tij kur kërkon që policia lokale të bashkëpunojë me atë federale për të zbatuar ligjet e emigracionit.
Këtu futemi në një terren të ndjeshëm, marrëdhënien ndërmjet pushtetit qendror dhe shteteve të SHBA-ve, në një sistem të shënuar nga një federalizëm i fortë.
Mbetet një anomali që ka ligje kombëtare të miratuara nga Kongresi, të cilat nuk zbatohen në nivelin lokal në disa qytete (sanctuary cities).
Rregullisht ndodh që kriminelët e dënuar për krime të dhunshme, nëse janë emigrantë të paligjshëm, nuk dorëzohen nga policia lokale tek autoritetet federale për deportim.
Sot kjo anomali mund të bëhet pjesë e një konflikti që ka shpërthyer tashmë mes një presidenti të djathtë dhe disa shteteve të drejtuara nga të majtët (Kalifornia dhe New York janë më të mëdhatë), megjithatë duhet të kujtojmë se moszbatimi i ligjeve federale ka ndodhur edhe kur ka pasur një president demokrat në Shtëpinë e Bardhë.
Nga të gjitha njoftimet dhe dekretet e nënshkruara nga Trump, i vetmi që mund të konsiderohet një ndarje e vërtetë është shfuqizimi i “Jus soli”.
E drejta për të qenë shtetas i Shteteve të Bashkuara nëse lind në këtë vend është shkruar në Kushtetutë, në amendamentin e 14-të.
Ky amendament u miratua në fund të shekullit XIX në një kontekst shumë të ndryshëm historik: Ai shpallte shtetësinë e plotë të afro-amerikanëve pas shfuqizimit të skllavërisë.
Kështu që ai nuk ka lindur si një masë që synonte emigrantët; megjithatë, është aplikuar menjëherë për fëmijët e të huajve.
Dyshimi është nëse një normë kushtetuese mund të anulohet me një dekret të presidentit.
Në fakt, një numër i gjatë shtetesh kanë nisur tashmë një apel ligjor.
Çështja mund të shkojë deri në Gjykatën Kushtetuese.
Në sfond, në rastin e “Jus soli”, qëndron debati i viteve të fundit për “anchor-babies”.
Prej kohësh, e djathta po denoncon raste të nënave që në të vërtetë anashkalojnë ligjet e emigracionit dhe të shtetësisë duke ardhur të lindin në tokën amerikane: fëmijët e tyre, pasi arrijnë në moshën e pjekurisë, mund të nisin procesin e rregullimit të statusit për të zgjeruar shtetësinë tek anëtarët e tjerë të familjes (kjo nuk është automatikisht dhe nuk është e shpejtë, por zakonisht rezultati është pozitiv).
Kjo është arsyeja pse Trump dëshiron të ndërhyjë në këtë çështje gjithashtu.
Në fund, jo gjithçka që ai ka njoftuar do të realizohet.
Dhe në disa raste, lajmet janë më pak shkatërruese sesa ai vetë dëshiron të na bëjë të besojmë.
Ai sigurisht po përdor efektin e njoftimeve: politikat e tij mund të reduktojnë motivet për të ikur, sepse ato paraqesin një Amerikë shumë më pak mikpritëse për të gjithë botën.
Edhe më shumë nëse vendet fqinje si Meksika dhe Kanada (po ashtu edhe Panama, megjithëse nuk është kufi, ka një korridor kalimi që përdoret nga emigrantët për të arritur në Meksikë nga Amerika Qendrore dhe Jugore) po përpiqen të pengojnë kalimin për të fituar mbështetje nga Trump.
Meksika është thelbësore në këtë kuptim: jo më shumë si një vend emigrimi (falë rritjes së saj ekonomike, eksodi është reduktuar shumë) por si një territor kalimi.