Në Berlin shumë gjëra funksionojnë ndryshe se në pjesën tjetër të Gjermanisë: në një mënyrë që është më kaotike, më konfuze, që mban më shumë surpriza. Dhe tani lajmet nga metropoli më i madh i Gjermanisë po shkaktojnë sërish bujë: kryebashkiaku aktual i qytetit, i cili është edhe kryeministër lokal, Kai Wegner dhe ministrja e tij e Arsimit, Katharina Gunder-Wiens, të dy anëtarë të CDU-së, janë çift.
Wegner kishte treguar se vitin e kaluar u nda nga partnerja e tij prej shumë vitesh, me të cilën kishte dy fëmijë. Lidhur me romancën e re të kreut të qeverisë së kryeqytetit gjerman, avokati Christian Scherz shkroi se “pavarësisht se një zhvillim i tillë nuk bie ndesh me asnjë dispozitë ligjore, sigurisht që është e vetëkuptueshme se për sa i përket detyrave që dalin nga pozicionet e tyre, të përfshirët duhet të ndajnë qartë jetën e tyre private nga ajo profesionale.”
Çfarë zbatohet në rast të një konflikti interesi?
Por pikërisht kjo është çështja: a lejohet që ata të dy të jenë çift? Ose më mirë: sigurisht që lejohen, por a mund të punojnë sërish bashkë në të njëjtën qeveri?
Çfarë do të ndodhë për shembull nëse lind një konflikt politik? Ndërsa disa gazetarë të shqetësuar pyesin: A ka Gunder-Winns një shans më të mirë për të siguruar më shumë para për shkollat e Berlinit, shumë prej të cilave janë në gjendje të keqe, sepse partneri i saj është kreu i qeverisë?
Që kur kjo aferë u bë publike, mediat e Berlinit kanë pyetur ekspertët ligjorë nëse ministrja duhet të japë dorëheqjen, në mënyrë që të mos ketë dyshime për favorizim. Pyetjet ngrihen në lidhje me pozicionin e Wegner.
Megjithëse është e qartë se në shkurt 2023, Wegner u zgjodh në parlamentin në Berlin dhe që atëherë ai ka qeverisur kryeqytetin gjerman në bashkëpunim me SPD-në. Pa të, qeveria e qytetit do të bjerë.
Por Katarina Ginder-Vince? A mund të mbetet ministre? Ekspertët pajtohen se me të vërtetë mundet. Sepse, në ndryshim nga ajo që vlen për bizneset e mëdha apo për zyrat më të larta, politikanët e zgjedhur nuk duhet t’i përshtaten një kuadri specifik sjelljeje, pra t’u binden disa udhëzimeve në lidhje me marrëdhëniet mes tyre.
Keep Watching
00:00/00:00
Shkencëtari politik Torsten Faas, i tha gazetës Tagesspiegel: “Këto janë sfera të veçanta, pasi politikanët shpesh zgjidhen dhe jo thjesht emërohen në një pozicion. Megjithatë, çdo situatë e tillë ngre disa çështje, sepse konfliktet e interesit mund të lindin lehtësisht.”
Dhe mendimi i Ulrich Bates, profesor emeritus i së Drejtës Kushtetuese në Universitetin Humboldt të Berlinit, e ndërlikon çështjen edhe më shumë: “Ndryshe nga administrata dhe ushtria, nuk ka asnjë kuadër rregullator për një situatë të tillë. Megjithatë, Kai Wegner është një përfaqësues i drejtorit të të gjithë nëpunësve publikë, të cilëve me ligj u ndalohet të hyjnë në marrëdhënie të tilla.” Pra a nuk mundet që kryetari i bashkisë t’i nënshtrohet një rregulli të cilit i nënshtrohen punonjësit e tij, të cilët në njëfarë mënyre i drejton ai?
Në një lidhje telefonike me DW, Norman Leckel i përgjigjet pyetjeve për lidhjen e dashurisë në qeverinë e Berlinit dhe thekson se “nga pikëpamja juridike, asnjëra prej tyre nuk është e dënueshme”. Kjo është pjesërisht për shkak të natyrës së politikës brenda kornizës së demokracisë parlamentare. “Çdo politikan i zgjedhur ka një peshë të caktuar, p.sh. prezencën e tij në partinë përkatëse e ka siguruar përmes zgjedhjeve.”
Siç përmbledh Leckel, “ne jemi të kujdesshëm ndaj kërkesave për dorëheqjen e të përfshirëve.” Ai shton se “më e pakta që mund të bëhet tani është t’i caktohen konfliktet e mundshme të interesit një anëtari tjetër të qeverisë.” Kjo është pikërisht ajo që bëri Wegner të martën (9 janar), ndërsa kritikat ndaj tij dhe ministres Ginder-Vince u intensifikuan.
Nëse në të ardhmen do të ketë mosmarrëveshje mes ministrave, që është përfshirë edhe Ministria e Arsimit, Wegner nuk do të luajë rolin e ndërmjetësit, siç ka bërë deri tani, por do ta bëjë ministri i Financave Stefan Evers, i cili gjithashtu i përket CDU-së.
Rasti i Scholz -it, Ernst-it dhe të tjerëve
Në politikën gjermane ka pasur çifte të tjera, por pa asnjë konflikt interesi, siç është në këtë rast.
Kancelari Scholz (SPD) është i martuar prej 25 vjetësh me socialdemokraten Britta Ernst, e cila nga viti 2017 deri në 2023 ishte ministre e Arsimit në shtetin e Brandenburgut, pra edhe gjatë dy viteve të para të kancelarit të Scholz. Por sistemi federal e ndan qartë nivelin federal nga ai i federuar, lokal dhe për këtë arsye nuk ka konflikt interesi.
Martesa mes Christina-s dhe Ole Schröder, anëtarë të CDU-së, kishte ndezur më shumë debate. Ole Schröder mbajti postin e zëvendësministrit në Ministrinë e Brendshme nën qeverinë e Merkelit, ndërsa gruaja e tij shërbeu si ministre e Çështjeve Familjare për të njëjtën periudhë deri në vitin 2013. Që atëherë të dy janë tërhequr nga politika.