Komediani britanik Norman Wisdom është pothuajse i arkivuar në harresën e vendit të tij.
Sipas shikuesit të kohës, ai shpërdoronte komedinë e tij me metoda të shkollës së vjetër.
Megjithatë, në Shqipëri, Wisdom gëzonte një popullaritet aq influencues, sa shumë njerëz e shihnin si një figurë shprese.
Kjo, kundrejt viteve më të vështira në historinë e vendit.
I njohur me emrin e rolit më të famshëm për shikuesin shqiptar, “Pitkin”, ai ishte heroi britanik i Shqipërisë gjatë komunizmit.
Megjithëse komedia e Wisdom-it u pa si e vjetëruar dhe e modës së shkuar në vendin e tij që nga ardhja e televizionit me ngjyra në fillim të viteve 1960, ai u bë një legjendë në Shqipëri.
Për të vërtetuar këtë, qeveria shqiptare e shpalli ditë zie kombëtare ndarjen e tij nga jeta.
Për të kuptuar me të vërtetë popullaritetin e Wisdom, është thelbësore të merret në konsideratë konteksti historik i trazuar i Shqipërisë.
Historia e “të qeshurës”
Në Britaninë e kohës po përjetohej surrealizmin psikedelik i Cirkut Fluturues të Monty Python – ikonës vendase të satirës.
Pra, britanikët nuk kishin më kohë për një figurë të vjetër gardiane si Norman Wisdom.
Megjithatë, në të njëjtën kohë, Shqipëria po përjetonte një diktaturë që shtypte me dhunë çdo satirë të tillë.
Ashtu si me diktaturat e tjera moderne, represioni i ish-diktatorit Enver Hoxha u shpagua nga arti.
Stalini i dha fund një skene të lulëzuar të artit rus, dhe po ashtu kontrolli i Hoxhës shkatërroi efektivisht kulturën në Shqipëri.
Megjithatë, filmat e një personazhi perëndimor u lejuan në vend, Norman Wisdom.
Pitkin
Për të kuptuar pse, duhet të shohim përmbajtjen e filmave më të famshëm të Wisdom, duke përfshirë “A Stitch in Time” dhe “Trouble in Store”.
Ajo që Hoxha pa në personazhin e klasës punëtore te Pitkin ishte mishërimi i luftës komuniste.
Në fakt, ishte mungesa e kompleksitetit në punë që çoi në miratimin e tyre nga Hoxha.
Krahasuar me klasikët e zhanrit të komedisë, veçanërisht me veprën e Charlie Chaplin, filmat e Wisdom kanë pak nuanca apo hollësi.
Por aty ku Hoxha pa komente të qarta politike, populli shqiptar pa diçka shumë të nevojshme, mundësinë për të qeshur me aventurat e vrazhda të Pitkin-it.
Wisdom ofroi një nga rrugët e pakta të arratisjes në dispozicion të shqiptarëve.
Më 4 shkurt të vitit 1915 do të lindte një hero kombëtar nga përtej detit për Shqipërinë.
Filmat e tij ende shfaqen rregullisht në televizionin publik – edhe pse diktaturës i ka ardhur fundi – dhe e qeshura merr dyfish kuptim.