Analisti Mustafa Nano ka reaguar gjatë emisionit të tij “Provokacija” për aktet e dhunës të ushtruara gjatë homazheve në Varrezat e Dëshmorëve më datë 5 maj. Nano i ka quajtur veteranët që protestonin me posterat e Enver Hoxhës si “matufë” dhe “provokatorë”, por nuk është kursyer dhe për të rinjtë e Partisë Demokratike, të cilët ushtruan dhunë. Mustafa Nano i ka quajtur të rinjtë e PD-së si rrugaçë që përdoren politikisht dhe se nuk e kanë idenë se ç’ka qenë komunizmi i Enver Hoxhës.
“Ata veteranë janë matufë. Por hidhni sytë edhe në krahun tjetër. Kush ishte në krahun tjetër? Mos bëni sikur në krahun tjetër ishte Sami Repishti e Co., që më në fund shpërthyen në akte të dhunshme kundër persekutorëve. Jo, në krahun tjetër ishin një tufë rrugaçësh, që përdoren politikisht e që plaça unë nëse ata e kanë idenë se çfarë ka qenë komunizmi i Enver Hoxhës”, ka thënë Nano.
MUSTAFA NANO
Më 5 maj, që në Shqipëri festohet prej dekadash si dita e dëshmorëve të Atdheut, ndodhi një përplasje fizike në Varrezat e Dëshmorëve të Kombit mes ca veteranëve të Luftës II Botërore dhe ca djemve të rinj antikomunistë. Të parët kishin dalë të manifestonin me portretet e diktatorit Enver Hoxha në duar. Të dytët u ndjenë të provokuar e të fyer prej kësaj situate dhe i dhanë dum punës të bënin veprime të dhunshme ndaj të parëve.
Tani, këto paradat me portretet e Enver Hoxhës në duar janë një gjë që t’i sjellin zorrët te goja. Të gjithë biem dakord me këtë gjë, me përjashtim të ca veteranëve apo ca pinjollëve të tyre, të cilët merren për provokatorë, por që në thelb janë një grup i vogël njerëzish pa rëndësi e pa ndikim në shoqëri. Rëndom janë njerëz, të cilëve u ka mbetur ora në vitin 1989 e të cilët e kanë të vështirë të pajtohen me faktin se koha e Enver Hoxhës ka vdekur njëherë e mirë.
Por kjo nuk do të thotë megjithatë që dikush duhet t’u tregojë vendin atyre me forma të dhunshme. Dikush edhe mund t’ua tregojë vendin, por kjo duhet të jetë Policia, mbi bazën e një ligji. Dhe sot për sot nuk ka një ligj që ndalon ekspozimin e portreteve të diktatorit shqiptar në mjediset publike. Askush nuk është kujtuar ta bëjë një ligj të tillë. Dhe prandaj, kushdo mund të dalë me portretin e Enver Hoxhës në publik. Ne të tjerët mund ta denoncojmë ekspozimin e portretit të diktatorit nëse mendojmë se duhet denoncuar, por kaq.
Më tepër nuk mund të bëjmë. Nuk mund t’i japim vetes tagrin të marrim në dorë zbatimin e një ligji që nuk është miratuar akoma; e që ndoshta nuk ka nevojë të miratohet. Aq më pak mund t’i japim vetes tagrin të ushtrojmë dhunë. Në demokraci dhuna është e papranueshme dhe ky pohim, pohimi pra që dhuna është e papranueshme, nuk mund të kushtëzohet me asnjë “por” e me asnjë “në qoftë se”. Mirëpo, jo të gjithë janë dakord me këtë.
Astrit Patozi thoshte ditën e 5 Majit se “Nëse më duhet të zgjedh mes atyre që dalin të manifestojnë me portretet e Enver Hoxhës dhe mes të tjerëve që u qëllojnë atyre me shkopinj, unë zgjedh këta të dytët”. Ou? Po në rastin që Policia i arreston dhe Gjykata i dënon këta të fundit, cilën palë zgjedh Patozi? Sepse Policia mund t’i arrestojë e Gjykata mund t’i dënojë. Dhe merret vesh pse: “Heronjtë” e Astritit kanë shkelur ligjin.. Ergys Mërtiri e ka një përgjigje edhe për këtë pyetje që sapo bëra.
“Nuk mund të fajësohen këta qytetarë që reagojnë në mënyrë spontane ndaj kësaj shëmtie”, shkroi ai në një shënim, në të cilin thoshte gjithashtu “Se kishte ndierë një lloj ngazëllimi” prej faktit që disa djem të rinj u kishin treguar vendin veteranëve matufë. Dhe në gjithë këtë shpërthim ka vetëm një të vërtetë. Ata veteranë janë matufë. Por hidhni sytë edhe në krahun tjetër. Kush ishte në krahun tjetër? Mos bëni sikur në krahun tjetër ishte Sami Repishti e Co., që më në fund shpërthyen në akte të dhunshme kundër persekutorëve.
Jo, në krahun tjetër ishin një tufë rrugaçësh që përdoren politikisht e që plaça unë nëse ata e kanë idenë se çfarë ka qenë komunizmi i Enver Hoxhës. Të kuptohemi, në marrëdhënien me ligjin nuk është se do ndryshonte ndonjë gjë, edhe sikur në krahun tjetër të ishte vetëm Sami Repishti. Gjesti do të ish po njësoj i paligjshëm dhe i pambështetshëm, s’ka gjë se do ishte i kuptueshëm.
Sepse ne duhet t’i dalim në mbrojtje ligjit. Është ligji që ka rëndësi. Kur antikomunistët të vijnë në pushtet, le ta bëjnë një ligj kundër paradave me portrete të Enver Hoxhës. Deri atëherë, nuk mund të tolerohet asnjë lloj dhune ndaj njerëzve që nuk kanë shkelur asnjë ligj.